سامانه ناظر چیست و چه کاری صورت می‌دهد؟

بر اساس قانون، بررسی و چگونگی ایجاد تعادل بین عرضه و تقاضای بازار کار و همچنین ایجاد هماهنگی بین دستگاه‌هایی که تصمیمات آنها موثر بر عرضه و تقاضای بازار کمی و کیفی اشتغال در برنامه‌های مصوب می‌شود، به عهده شورای عالی اشتغال است. مطابق مصوبه این شورا در هفتادوچهارمین جلسه مورخ ۰۷/۰۲/۹۵، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی جهت ایجاد و توسعه اشتغال پایدار و کاهش نرخ بیکاری، به عنوان «مسئول هماهنگی» بین دستگاه‌ها و «پایش» اجرای وظایف دستگاه‌های اجرایی کشور در حوزه اشتغال تعیین شد.

رصد، پیگیری، کنترل و نظارت بر اجرای مصوبات، اثربخشی سیاست‌ها و برنامه‌های اجرایی در حوزه اشتغال همواره از مهمترین دغدغه‌های مسئولان و سیاستگذاران در این حوزه بوده است. از این رو، معاونت توسعه کارآفرینی اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به عنوان متولی دبیرخانه شورایعالی اشتغال، تصمیم به ایجاد مرکزی با هدف فرماندهی و کنترل سیاست‌ها و برنامه‌های اشتغال کشور کرده که از طریق طراحی و استقرار سازوکار پایش و ارزیابی، دغدغه مربوطه را برطرف کند. در گام بعدی جهت حفظ چابکی و پویایی تحلیل و رصد عوامل و متغیر‌های مختلف اثرگذار روی اجرای سیاست‌ها و برنامه‌های اشتغال، سامانه ناظر را طراحی و مستقر کرده که بتواند اثربخشی کلیه فعالیت‌های مرتبط با حوزه اشتغال را به نحو موثری ارزیابی کند.

سامانه ناظر چیست؟

این سامانه با رویکرد هدایت و پایش سیاست‌ها و افزایش اثربخشی برنامه‌های اشتغال کشور در حوزه اشتغال ایجاد شده است. طراحی و استقرار سامانه ناظر از اسفند ماه سال ۱۳۹۶ آغاز و در اسفند ماه سال ۱۳۹۷ با حضور ریاست‌محترم جمهور، رونمایی شد. این سامانه به عنوان یکی از کامل‌ترین سامانه‌های پایش، ارزیابی و تحلیل عملکرد سیاست‌ها، برنامه‌ها و پروژه‌های اشتغال در کشور، امکان هدایت و نظارت بر سیاست‌های اشتغال در بالاترین سطح را فراهم می‌کند.

قابلیت‌ها و ماموریت‌های اصلی سامانه ناظر:

مهمترین قابلیت و ماموریت سامانه ناظر، ارزیابی و پایش شاخص‌های کمی و کیفی اهداف و اثربخشی برنامه‌ها و سیاست‌های اشتغال و همچنین توانایی رصد و بررسی عملکرد در موارد ذیل است:

۱. ایجاد پویایی در طراحی سیاست‌های اشتغال کشور

۲. تعادل‌بخشی عرضه و تقاضای بازار کار

۳. پایش برنامه‌های اشتغال کشور از جمله برنامه اشتغال روستایی و برنامه اشتغال فراگیر

۴. پایش برنامه‌های اقتصاد مقاومتی و برنامه‌های ذیل تبصره (۱۸) قانون بودجه کشور

۵. پایش محل اجرای کلیه طرح‌ها و برنامه‌های اشتغال تا سطح روستایی، عشایری، مناطق محروم، مرزی

۶. نظارت بر عملکرد دستگاه و نهاد‌های مسئول در حوزه اشتغال

۷. پایش توزیع بودجه و تسهیلات در حوزه اشتغال به تفکیک برنامه‌ها

۸. پایش شاخص‌های اشتغال پایدار شامل اشتغال روستایی و شهری، رسمی و غیررسمی، زنان و مردان و...

۹. کنترل درصد پیشرفت مالی و فیزیکی برنامه‌ها و طرح‌ها

۱۰. تحلیل زنجیره ارزش کسب‌و‌کار و کارکرد‌های پشتیبان و فضای کسب‌و‌کار اختصاصی

دستاورد‌های مورد انتظار از سامانه

ایجاد تعادل در عرضه و تقاضای بازار کار، افزایش اثربخشی سیاست‌ها و اجرای کامل برنامه‌های اشتغال، بهبود سیاستگذاری آتی در حوزه اشتغال، هدایت و تخصیص اثربخش منابع مالی و تسهیلات در حوزه اشتغال، تحلیل، پیش‌بینی و آینده‌نگری در حوزه اشتغال از دستاورد‌هایی است که از این سامانه انتظار می‌رود.