اعتلای ضدتاریخ

کتاب «اعتلای ضدتاریخ؛ بحران معرفت در شناخت معماران بورژوازی کمپرادور»، نوشته‌ای است که از پیوستن سه گزارش درباره روزگار پادشاهی خاندان پهلوی فراهم آمده است.

 اولین گزارش کتاب، درباره دستور کار جامعه ایران در سال‌های انقلاب مشروطه و پس از آن است. دومین گزارش کتاب، به کارکرد و جایگاه احمد قوام در ایران پس از مشروطه می‌پردازد و سومین گزارش کتاب، ارزیابی کتاب «نگاهی به شاه» نوشته عباس میلانی و بازنمایی نادرستی‌های آن کتاب و کوشش نویسنده برای دور ساختن امپریالیسم آمریکا از کارکردهایش در ایران و کاستن از بار و بهره او در ساختن و نگه‌داشتن دیکتاتوری محمدرضاشاه است.

چاپ این گزارش‌ها، کوششی است برای رویارویی با گرایش فزونی‌یافته‌ای که پادشاهی پهلوی به‌ویژه پادشاهی رضاشاه را بایسته تاریخ و مردم ایران می‌داند و دمی از سرزنش مردم ایران که با انقلاب خود، آن رژیم را برانداخته‌اند، خودداری نمی‌کند.

به باور نویسنده کتاب، آنچه که انگیزه‌های چنین پاسخگویی‌هایی را دوچندان کرده، آشفتگی‌های ژرف در شناخت تاریخ میهن و برآمدن آگاهی‌های دروغین از میان چرخه‌ای است که جز ستایش پادشاهی پهلوی و برخی چهره‌های نامدار آن روزگار، گفتاری ندارد. این چرخه از یک‌سو بر نبود آمادگی‌های ملی در زدودن پس‌ماندگی‌های گذشته و ساختمان اکنون و آینده دلخواه پافشاری دارد و از سوی دیگر توان پیشبرد چنین خواسته‌هایی را در فرمانروایی پادشاهی خودسر همچون رضاشاه می‌بیند و به این بهانه بر همه بیدادگری‌ها چشم می‌پوشد.

کتاب اعتلای ضدتاریخ خود بخشی از کارزار میان دو گرایش پژوهشی است که یکی از آنها پشت به دانش و آگاهی دارد و دیگری پشت به دانش و آگاهی کرده و می‌کوشد با گذر از الگوی در گردشی که از سوی نئولیبرالیسم بر گرده تاریخ سوار شده است - بدون چشم‌پوشی از درستی اندک مایه و کارایی‌های آن - پژوهش در تاریخ ایران و ارزیابی آن را بدان گونه انجام دهد که خود در پایان کار بگوید نیکوکار کیست و بدکار کدام است.

شیوه به‌کار آمده در این کتاب، جایگاه نیروهای نشانگذار بر جامعه و تاریخ را می‌پذیرد، اما این باور بایسته را نیز پذیرفته است که برای کاستن از گنجایش دوبارگی نادرستی‌ها، باید آشکارا درستی‌ها و نادرستی‌ها را بازگفت.

ستایش درستی‌ها و نکوهش نادرستی‌ها به خودی خود، درستکاران را در شمار نمونه‌های آموزنده الگوهای پیشرفت آینده می‌نهد و بدکاران را سرمشقی برای پرهیز از کهنه‌گرایی و خودداری از ستیز با مردم می‌سازد. گزارش‌های کتاب «اعتلای ضدتاریخ»، بر پایه ده‌ها کتاب و مرجع سرشناس فراهم آمده و برای یکایک گفتارهای آن اسنادی به کار گرفته شده است.

اعتلای ضدتاریخ؛ بحران معرفت در شناخت معماران بورژوازی کمپرادور

نویسنده: علی پورصفر (کامران)

انتشارات: پژواک فرزان

تعداد صفحات: 304 صفحه