مقدمه‌ای بر اقتصاد سیاسی در عصر جهانی کردن
چگونه محدودیت منابع و نابرابری، نظام اقتصادی ایران را به چالش می‌کشد؟
احمد سیف، نویسنده کتاب «مقدمه‌ای بر اقتصاد سیاسی در عصر جهانی کردن» دارای مرتبه استاد ارشد اقتصاد در دانشگاه استنفورد است. سیف مقدمه کتاب را با سوالی ساده آغاز می‌کند: از اقتصاد چه انتظاراتی داریم؟ وی سپس پرسش‌های دامنه‌دارتری را مطرح می‌کند: در میان مکاتب مختلف اقتصادی، به واقع دعوا بر سر چیست؟ یا به عبارت دیگر، معیار سنجش و مقایسه یک نظام اقتصادی با دیگری کدام است؟ وی معتقد است در جوامع بشری نیازهایی وجود دارد و در کنار آن هم، منابع محدودی که باید صرف تولید آن چیزهایی شود که برای رفع این نیازها لازم است.
هر جامعه‌ای با محدودیت منابع و نیازهای بی‌انتهای خود روبه‌روست. وقتی چنین است پس طبیعتا باید این منابع محدود به شیوه‌ای صرف تولید شود که حداکثر نیازها را برآورد. نکته این است کمیابی منابع باعث می‌شود بین شیوه‌های مختلف استفاده از این منابع محدود تصمیم‌گیری شود. پس، پرسش‌های اصلی به اختصار به این صورت است: چه محصولاتی باید تولید شود؟ چه مقدار؟ محصولات تولیدشده چگونه باید بین مصرف‌کنندگان توزیع شود؟ بسته به اینکه به این سوالات چگونه جواب می‌دهیم، ما با نظام‌های اقتصادی مختلف روبه‌رو هستیم.
مولف سپس نتیجه می‌گیرد: یکی از کارهای اساسی که باید انجام دهیم مشخص کردن این نکته است که در ایران ما به کدام الگوی اقتصادی تمایل داریم و بعد برای پیشبرد آن الگو دست به کار شویم. سیف برای موشکافی شرایط موجود بیکاری را نشانه‌ای از این می‌داند که نظام اقتصادی کارآمد نیست.
از سوی دیگر، استدلال می‌کند اگر همگان برای اینکه کسی باشند، نیاز دارند غذایی بخورند و لباسی بپوشند و سرپناهی داشته باشند، پس هرجا که تعداد بیشتری از جمعیت از این ضروریات زندگی محروم یا کمبود داشته باشند، می‌توانیم نتیجه بگیریم که نظام اقتصادی‌اش معیوب است و خوب کار نمی‌کند.
وی ادامه می‌دهد: تردیدی نیست اگر در شرایط امروز ایران از «آقازاده‌ها» یا به قول معروف «از مولتی میلیونرها» بپرسید، از دید آنها نظامی بهتر از نظام اقتصادی فعلی ایران وجود ندارد ولی باید دید که در این و یا هر نظام مشابه بر سر اکثریت مردم چه آمده است یا می‌آید؟ سیف معتقد است، تکیه صرف بر تئوری‌های اقتصادی مفید فایده نخواهد بود. این حق مسلم همگان است که از یک حداقل امکانات در زندگی برخوردار باشند. آنچه در این کتاب گردآوری شده در بخش اول به مباحثی در اقتصاد سیاسی از منظری کلی پرداخته شده و در بخش دوم سعی شده از اقتصاد سیاسی ایران معاصر نمونه‌هایی نیز ارائه شود.
مقدمه‌ای بر اقتصاد سیاسی در عصر جهانی کردن
نویسنده: احمد سیف
نشر: نگاه
تعداد صفحات: 224 صفحه